
Günlük Yaşam Becerileri
Çocuk yaşam boyu kendisi için ihtiyacı olan herşeyi önce gözlemleyerek sonra deneyimleyerek keşfeder. Hayat deneyimi edinmeye başladığı ilk mekanı yuvasıdır. Bu yuva ne kadar çok çocuğa göre dizayn edilirse, hayat deneyimi kazanması için çocuğa ne kadar fırsat verilirse çocuk o kadar hız kazanır ve kendini gerçekleştirebilir. Maria Montessorie’ nin çok veciz bir ifadesi var der ki: “Kendi başıma başarabilmem için bana yardım et” Çocuğun anne babasından tam olarak istediği budur. Çocuğa yardımcı olmak onun yerine yapmak değildir. Onun yapabilmesi için destek olmak yüreklendirmek ve yönlendirmek şeklinde olmalıdır. Anne, baba veya öğretmen çocuk için bir rehberdir. Kendisine fırsat verilen ve başarabildiğini gören çocuk daha farklı deneyimler edinmek için daha cesaretli olacaktır.
Özbakım becerileri ne kadar farklı zaman ve mekanlarda tekrarlanırsa o kadar iyi kazanılabilir. Bu nedenle zamana yayılması gerekir. Tek bir etkinlik ve deneyimle hemen kazanılmayabilir. Bunun için ebeveynin telaşa girmemesi, çocuğa bunu farklı bir duygu durumu olarak yansıtmaması, zorlamaması gerekir. Çocuk deneyecek, tekrarlayacak, uğraşacak ve sonunda yapacaktır. Buna izin verilmelidir. Ödül ve cezayı davranışın kazandırılmasında doğru bulmadığımız için başarılan davranışların akabinde verilmesini de doğru bulmuyoruz. Onun yerine çocuğun kendi başardığı davranışın sonucunda sadece onu başarmış olmanın verdiği duyguyu yaşamasına müsaade edin. Tabakları taşımaya yardım eden çocuğunuza elbette onaylayıcı sözler (Tabakları taşımama yardım ettiğin için çok teşekkür ederim gibi ) söyleyebilirsiniz. Ama bunu sık ve abartılı cümlelerle (Ay benim güzel kızım harika bir iş başardın, süpersin gibi ) yapmak da ödüle gireceği için dikkat etmelisiniz.
İnsanın tüm başarılarının odak noktasında kendisi vardır. Kendisinin farkında olmak, kendisini tanımak gibi kendisine yapacağı tüm yolculuklar onu hayata karşı atacağı adımlarda daha bilinçli kılar. Kendisinin farkında olan bir birey yetiştirmenin ilk yolu iç sesini duyan bir çocuk yetiştirmektir. Dış seslere, dışardan gelen alkışlara, korkulara maruz kalan bir insan bir süre sonra kendi sesini duyamaz hale gelir. Bu nedenle ebeveynin de sınırını hiç aşmaması lazım.
Özbakım becerilerini kazanmasının önemi nelerdir?
1-Dikkatini toplama ve zihinsel yoğunlaşma becerisini daha doğru kullanır.
2-Düzen anlayışını geliştirir.
3-Öz-denetim becerisi ve bağımsızlık algısı kazanır.
4-Zerafet ve nezaket kazanır.
5-Çocuğun temel ihtiyaçlarını “kendi başına yapabilmeyi” öğreterek, özgüvenli olmalarını sağlar.
6-Konsantrasyon süresini artırır, hizalamayı ve dengede durmayı öğretir.
7- El göz koordinasyonunu geliştirir. Parmak, bilek, kol, dirsek ve omuz kaslarını geliştirir.
Özbakım becerileri gelişmeyen bireyler günlük hayatla ilgili belli bir yaşam düzeni ve rutini oluşturamayacaktır. Ve güvenlik açısından da risk altındadırlar. Çocuklarımıza yapacağımız en büyük iyilik deneyimlemelerine izin vermek, evin onlar için de bir yaşam alanı olduğunu bilip yaşamalarına müsaade etmektir.